Inbreiding Westervelde

thema’s: ruimte voor ruimte, cultuurhistorische landschap, inbreiding, dorp
Locatie: WESTERVELDE
In opdracht van: Private opdrachtgever, i.s.m. gemeente westerwolde
periode: 2023
PRODUCT: SCHETSPLAN

Locatie aan de noordrand van Westervelde, in het cultuurhistorisch waardevolle open es-complex en bospartijen

Aanleiding

Ons bureau richt zich vaak op het optimaliseren van ruimte in dichtbevolkte gebieden, maar we zien ook de uitdagingen in landelijke gebieden. Wat doen we bijvoorbeeld met de leegstaande schuren in kleine dorpen, terwijl er tegelijkertijd vraag is naar woningen op die locaties? Het project in Westervelde biedt in dit kader een interessante testcase.

Opgave

Aan de Schoolstraat 16 in Westervelde is de agrarische functie verdwenen, en de nieuwe eigenaar maakt gebruik van de provinciale regeling ‘ruimte voor ruimte’. Dit houdt in dat de bestaande schuren gesloopt worden en plaats maken voor een woonfunctie, zolang dit aansluit bij de lokale woonvraag en de ruimtelijke kwaliteit van het gebied versterkt. Hergebruik/transformatie van de bestaande schuren was hier niet mogelijk.

Kwaliteiten Westervelde: open landschap met essen, sloten, brink
1925 – locatie met gesloten boomwal aan de noordzijde

Met omwonenden

Op basis van cultuurhistorische kwaliteiten, ruimtelijke kansen en beperkingen hebben we verschillende modellen voor de herinrichting van het erf onderzocht. Het ontwerp focust op het hergebruiken en verkleinen van de erfcontouren. Dit zorgt ervoor dat het zicht op het landschap vanaf de openbare weg wordt hersteld, terwijl de privacy van de omliggende woningen gewaarborgd blijft. De basis achter het ontwerp is het hergebruiken en verkleinen van de bestaande contouren. Hiermee maken we een ruimtelijke oplossing die eventueel gebruik kan maken van bestaande funderingen, en het netto vloeroppervlak verkleint.

Variant 2 – erfwonen, binnen de bestaande bebouwingscontouren

Varianten

De verschillende modellen zijn gepresenteerd aan de inwoners van het dorp, waarbij een voorkeur naar voren kwam voor beschut erfwonen. In de verdere uitwerking van dit model hebben we het nieuwe erf een ecologische meerwaarde gegeven door aan de rand een stevige boomrand te creëren. Door de kapvormen in de architectuur te koppelen en een subtiele draaiing aan de bebouwing te geven, ontstaat een informeel erf. Auto’s worden geparkeerd op een gezamenlijke parkeerplaats, en op het erf beweegt men verder te voet. De slimme indeling biedt bewoners de mogelijkheid om elkaar te ontmoeten in een gezamenlijke tuin, terwijl ze ook de privacy van hun eigen (kleine) tuin kunnen opzoeken. De overgang naar het landschap (welke met deze transformatie netto groter wordt( is subtiel gemarkeerd met een sloot. Voor de nieuwbouw kunnen elementen uit de bestaande structuren hergebruikt worden.

Nieuwe contouren volgen de oude contouren van de bedrijfsbebouwing